تجزیه و تحلیل بهره‌وری در صنایع منتخب انرژی‌بر ایران بر اساس روش DEA

نویسنده

عضو هیأت علمی دانشگاه خلیج فارس

چکیده

  در این مقاله با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها(DEA) و شاخص مالم‌کوئیست نمرات کارایی فنی و تغییرات بهره‌وری کل عوامل و اجزای آن در سه صنعت منتخب انرژی بر ایران در طول سالهای83-1363 محاسبه و سپس به تخمین معادله رگرسیون سری زمانی کارایی فنی بدست‌آمده روی شدت انرژی و سایر نهاده‌ها پرداخته شده است. نتایج نشان می‌دهد که صنایع مورد مطالعه در برنامه دوم توسعه بطور متوسط دارای پایینترین عملکرد بلحاظ کارایی نسبی خالص و ناخالص بوده‌اند.در کل دوره مطالعه بهترین عملکرد به صنعت کانی غیرفلزی و بدترین عملکرد به صنعت فلزات اساسی اختصاص دارد. باضافه در اینحا منبع اصلی عدم کارایی نسبی ، ناکارایی مدیریت بوده است. عملکرد فعالیت صنایع منتخب در برنامه سوم توسعه نسبت به دوره ماقبل ازجهش قابل ملاحظه‌‌ی برخوردار بوده است. نتایج تخمین معادله رگرسیون بر نقش نسبتاٌ بالای شدت  نهاده انرژی در توضیح کارایی فنی در صنایع منتخب حکایت دارد. نتایج محاسبات شاخص مالم‌کوئیست نشان می‌دهد که بهره‌وری هر سه صنعت بطور متوسط در برنامه‌های اول و سوم در مقایسه با مقاطع ماقبل آنها بهبود یافته و منبع اصلی تغییر در بهره‌وری انتقال تابع تولید تجربی یا تغییرات تکنولوژیکی بوده است.

کلیدواژه‌ها